एलन मस्कलाई खुसी पार्न ट्रम्पले दिए अन्तरिक्ष नियमहरू सजिलो बनाउने आदेश

वासिङ्टन, २९ साउन । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आफ्ना पूर्व सल्लाहकार एलन मस्कलाई खुसी पार्ने सम्भावित कदममा केही वातावरणीय समीक्षाहरू हटाउनेसहित निजी अन्तरिक्ष उद्योगका लागि नियमहरू सजिलो बनाउने कार्यकारी आदेशमा हस्ताक्षर गर्नुभएको छ ।

संयुक्त राज्य अमेरिकामा अन्तरिक्ष प्रक्षेपणको सङ्ख्या ‘पर्याप्त रूपमा’ बढाउने लक्ष्य राखेको कार्यकारी आदेशलाई वातावरणीय समूहले ‘लापरवाह’ भनेर वर्णन गरेको छ । जनवरीमा ह्वाइट हाउस फर्केपछि, ट्रम्पले चन्द्रमा र मङ्गल ग्रहमा मानिस पठाउनेलगायतका धेरै अन्तरिक्ष मिसनहरूबारे कुरा गर्नुभएको छ ।

चन्द्रमा र मङ्गल मिसनहरूले मस्कको निजी कम्पनी स्पेसएक्सको विशाल स्टारसिप रकेटको सवारी लिने योजना छ । यद्यपि स्टारसिपका धेरै असफलताहरू भएका छन् । यसको भर्खरैको नियमित परीक्षण जुनमा आगोमा विस्फोट भएर समाप्त भएको थियो । स्पेसएक्सले विश्वव्यापी प्रक्षेपण बजारमा प्रभुत्व जमाएको छ ।

यसको विभिन्न आकारका रकेटहरू गत वर्ष एक सय ३० भन्दा बढी पटक प्रक्षेपण भएको छ र यो सङ्ख्या ट्रम्पको कार्यकारी आदेशपछि बढ्ने देखिन्छ । ‘सन् २०३० सम्ममा प्रतिस्पर्धात्मक प्रक्षेपण बजारलाई सक्षम बनाएर र व्यावसायिक अन्तरिक्ष प्रक्षेपण लयमा उल्लेखनीय वृद्धि गरेर अन्तरिक्षमा अमेरिकी महानता बढाउने संयुक्त राज्य अमेरिकाको नीति हो’, आदेशमा भनिएको छ ।

लामो समयदेखि अन्तरिक्ष उद्योगलाई नियन्त्रण मुक्त गर्न वकालत गर्दै आएका मस्कलाई यो परिवर्तनले राम्रो फाइदा पुर्याउन सक्छ । जुलाईमा जोडीको नाटकीय र सार्वजनिक झगडा हुनुअघि विश्वको सबैभन्दा धनी व्यक्ति पहिले ट्रम्पको घनिष्ठ सल्लाहकार हुनुहुन्थ्यो । कार्यकारी आदेशले यातायातमन्त्री सीन डफीलाई पनि आह्वान गरेको छ ।

उहाँ हस्ताक्षरमा उपस्थित हुनुहुन्थ्यो र हाल नासाका प्रशासक हुनुहुन्छ । उहाँले प्रक्षेपणका लागि यातायात मन्त्रालयको वातावरणीय समीक्षाहरू हटाउन वा छिटो गर्न आदेश जारी गरिएको बताउनुभयो । इतिहासको सबैभन्दा ठूलो र शक्तिशाली रकेट स्टारसिप प्रक्षेपण हुने ठाउँहरूमा वातावरणीय प्रभावका लागि स्पेसएक्सको बारम्बार आलोचना भएको छ ।

अमेरिकामा आधारित गैरनाफामूलक संस्था सेन्टर फर बायोलोजिकल डाइभर्सिटीले ट्रम्पको नयाँ कार्यकारी आदेशले ‘संरक्षित वनस्पति र जनावरहरूको ठूलो विनाशका लागि मार्ग प्रशस्त गरेको’ बताएको छ । ‘यो लापरवाह आदेशले निजी कम्पनीहरूले विशाल रकेटहरू प्रक्षेपण गर्दा मानिस र वन्यजन्तुहरूलाई जोखिममा पार्छ जुन प्रायः विस्फोट हुन्छ र वरपरका क्षेत्रहरूमा विनाश गर्दछ’, केन्द्रका जारेड मार्गोलिसले एक विज्ञप्तिमा लेख्नुभएको छ ।

मङ्गल ग्रहलाई उपनिवेश बनाउने मस्कको सपना स्टारसिपको सफलतामा निर्भर छ र स्पेसएक्सले ‘छिटो असफल हुने, छिटो सिक्ने’ सिद्धान्तले अन्ततः सफल हुने छ भनेर शर्त लगाएको छ । बढ्दो फ्रिक्वेन्सीले वातावरणमा प्रतिकूल असर पार्दैन भन्दै सङ्घीय उड्डयन प्रशासनले मे महिनाको सुरुमा वार्षिक स्टारसिप रकेट प्रक्षेपण पाँचबाट बढाएर २५ पुर्याउन स्वीकृति दिएको छ ।